After reading this voluminous and, contrary to what the title might suggest, engaging study, I have no doubt that it is a great scientific achievement. Firstly, the authors managed to develop an approach to the otherwise sensitive subject of the IDO heritage that enables a cool, albeit not entirely distanced way of looking at the history of a certain institution, as well as at the entanglement of many people in its activity. The fact that the institution was established in dark times, and, in addition, by Hans Frank, should not a priori put it in the context of regular Nazi propaganda and degenerated science. The authors managed to separate what in the IDO output was based on objective research from what could never be defined as scientific. Secondly, the high level of competence of the papers in this tome makes one confident about the applied methods of presentation and interpretation of the available material, which, moreover, is still subject to further verification. This publication is not yet the final outcome of several years of research and queries, but a stop-over, an important one, on the way to further work, which is signaled throughout the book. So it is an example of work in progress. Prof. dr hab. Wojciech Józef BursztaPo przeczytaniu tego obszernego i, wbrew temu, co sugeruje tytuł, angażującego studium, nie mam wątpliwości, że jest to wielkie osiągnięcie naukowe. Po pierwsze, autorom udało się wypracować takie podejście do skądinąd drażliwego tematu dziedzictwa IDO, które umożliwia chłodne, choć nie do końca zdystansowane spojrzenie na historię danej instytucji, a także na uwikłanie w jej działalność wielu osób. . Fakt, że instytucja została założona w mrocznych czasach, a na dodatek przez Hansa Franka, nie powinien a priori umieszczać jej w kontekście regularnej nazistowskiej propagandy i zdegenerowanej nauki. Autorom udało się oddzielić to, co w dorobku IDO opierało się na obiektywnych badaniach, od tego, czego nigdy nie można określić jako naukowe. Po drugie, wysoki poziom merytoryczny artykułów w tym tomie utwierdza w przekonaniu zastosowane metody prezentacji i interpretacji dostępnego materiału, który zresztą wciąż podlega dalszej weryfikacji. Publikacja ta nie jest jeszcze ostatecznym efektem kilkuletnich badań i kwerend, ale ważnym przystankiem na drodze do dalszych prac, co sygnalizowane jest w całej książce. Jest to więc przykład pracy w toku. prof. dr hab. Wojciech Józef Bursztań